Bizarre kanselruil

BARNEVELD – Gisteren heeft er een ongebruikelijke ‘kanselruil’ plaatsgevonden tussen twee van de grootste Barneveldse kerken. Ds J. Roos van de Gereformeerde Gemeenten in Nederland (GGN) preekte in de Midden-Nederland-Hallen (MNH) voor de Doorbrekers, terwijl de voorganger van die gemeente, Peter Paauwe, preekte in de Hoeksteen.

idealisten

Deze bijzondere gebeurtenis vond plaats nadat een klein groepje idealisten hierop jarenlang had aangedrongen bij de beide voorgangers. Deze laatsten hebben uiteindelijk toegegeven en hebben hun eigen kerkleiding weten over te halen de kanselruil eenmalig toe te staan en mogelijk te maken. Ongetwijfeld met de nodige moeite.

De ‘actiegroep’ werd geleid door Edwin en Eline van Gehly. Edwin: “De kerkelijke verdeeldheid in Nederland doet ons pijn. Een zo verdeelde kerk is niet Gods bedoeling. En het gaat niet alleen over verdeeldheid, maar vooral ook over eenzijdigheid. Kerken hebben zich zo sterk gespecialiseerd in één of twee bepaalde leerstellingen dat ze de rest van de bijbelse boodschap uit het oog verliezen. In Barneveld is die verdeeldheid des te opvallender doordat de tegenpolen zo’n beetje de grootste en snelstgroeiende gemeenten zijn.” Eline: ,,Een aantal jaren geleden verspreidde Elsevier een bijzondere uitgave over het protestantisme in Nederland, waarin de aandacht werd gericht op Barneveld, juist vanwege die grote en totaal verschillende kerken. Toen dacht ik al: moeten kerken zich nu zo polariseren? Kan daar niets iets tegen gedaan worden? Toen hebben we een gebedsgroep opgericht om voor dit probleem te bidden en te zoeken naar een mogelijkheid om onderling begrip en respect te bevorderen tussen de verschillende kerken. Want Barneveld heeft op kerkelijk gebied zó veel te bieden: reformatorisch, evangelisch, Vergadering van Gelovigen, rooms-katholiek en ga zo maar door.”

Vervolgens zijn er besprekingen gevoerd met de kerkleiding van de meeste Barneveldse gemeenten, en in het bijzonder die van de Doorbrekers en de GGN. ,,Vanuit de GGN en andere reformatorische kerkverbanden wordt regelmatig gewaarschuwd tegen de Doorbrekers en hun verderfelijke leer en wereldse levensstijl,” licht Edwin toe. ,,De Doorbrekers op hun beurt trekken veel mensen uit de ‘zware’ kerken en bekritiseren de leer in die kerken ook regelmatig. Wat zou het dan geweldig zijn, dachten wij, als we, al was het maar voor één keer, de predikant van de zwaarste kerk een keer konden laten preken in de moderne evangelische gemeente, en omgekeerd hun voorganger een keer op de kansel in de grootste en behoudendste kerk van Barneveld te laten preken. We hebben er jarenlang voor moeten praten en bidden, maar nu is het toch gelukt.” Eline: ,,Goddank! We hopen dat het velen de ogen zal hebben geopend, dat het zal zorgen voor wederzijds begrip en dat het voor velen in die kerken en daarbuiten tot zegen zal zijn. En hopelijk vindt het navolging.”

boosheid

Dat de kanselruil mensen aan het denken gezet heeft is zeker. Maar of het ooit herhaald zal worden is zeer de vraag. Mogelijk gaat het nog gebeuren in gemeenten die minder van elkaar verschillen en elkaar niet beschouwen als ketters, maar Roos en Paauwe zullen vermoedelijk niet vaker van plek ruilen.

Paauwe had voor de gelegenheid een colbertjasje aangetrokken, maar stak toch sterk af bij de zwarte broeders van de kerkenraad. De ouderling van dienst was geïnstrueerd de prediker gewoon voor de dienst een hand te geven om hem Gods zegen te wensen, maar had er na afloop zichtbaar moeite mee om hem opnieuw de hand te drukken ter betuiging van instemming met het gesprokene. Het was moeilijk uit te maken hoe het voor Paauwe was om na zovele jaren weer eens een traditionele kerkdienst mee te maken.

Roos was gewoon in zijn zwarte pak. Hij kwam echter pas binnen zodra hij aan de beurt was om te spreken, om niet de hele tijd de keiharde, ‘wereldse’ muziek te hoeven aanhoren en het gehos van de muziekgroep te hoeven zien.

Beiden bedankten tijdens hun preek de gemeente voor de mogelijkheid op die ongebruikelijke plaats te mogen staan, en uitten hun zorg over de kerkelijke verdeeldheid. Vooral echter maakten ze van de gelegenheid gebruik om aan te geven waarin de toehoorders en hun leiders dwaalden.

Dit alles zorgde voor nogal wat ophef, en bij velen boosheid. Wat moet die ketter hier preken? zullen velen gedacht hebben, want zowel in de Hoeksteen als in de MNH zijn mensen tijdens de dienst boos weggelopen.

Zo bleken deze kerken, hoe verschillend ook, toch onverwachte overeenkomsten te vertonen.