Koeien in de wei

Lentefeest. De lente, daar horen eitjes bij, en bloemen. En koeien in de wei.

“Mei, koeien in de wei”, heette het vroeger. Tegenwoordig kunnen ze al in april naar buiten, maar toch liggen de meeste graslanden er verlaten bij. Daar moet verandering in komen, vond de politiek. En deze keer geef ik haar gelijk, ondanks dat het door hele volksstammen geroepen wordt, burgers die niks van boeren weten. Laatst schreef ik lovend over de SGP, maar op dit punt ben ik het toch met die partij oneens. Het “verdienmodel” van de boeren moet niet ten koste gaan van weidegang, want het achterwege laten van weidegang gaat ten koste van de beleving van het Nederlandse landschap en van de natuur. Begraasd weiland is namelijk, mits de begrazingsdruk niet te hoog is, aantrekkelijker voor insecten en voor weidevogels. Dus moeten de koeien weer naar buiten.

Ja, waarom niet? Vanwege het verdienmodel. Een boer rekende me voor: twee cent per liter melk aan gewasverlies, want koeien vertrappen gras en bemesten het te onregelmatig. Eén cent per liter aan kosten voor omheining en dergelijke; en twee cent verdriet. Oftewel: extra werk. Iedere dag de koeien naar buiten laten en later weer binnenhalen. Mooi werk, maar voor de zakelijk ingestelde boer te omslachtig. Tenzij de melkfabriek er extra geld tegenover stelt. Twee cent per liter.

Voor sommige boeren is dat net genoeg om hen over de streep te helpen toch weer te gaan weiden. Dat wordt lachen, want hoe weten koeien die hun hele leven op stal hebben gestaan hoe ze moeten grazen? Er schijnen weken overheen te gaan voordat ze het snappen, tenzij ze kunnen meelopen met koeien die het kunstje van tong om gras heen slaan en afsnijden nog kennen – dan kunnen de binnenstaanders het in een paar dagen leren.

Het is waar, beweiding is slecht voor het milieu. Meer ammoniakuitstoot, minder benutting van de grond. Maar een soortgelijke strijdigheid geldt voor de meeste landbouw- en milieugerelateerde zaken: weidevogelbeheer, scharrelkippen, onthoornen, windturbines, noem maar op. Mijn mening is dat de voordelen van beweiding opwegen tegen de nadelen.

In 2020 moet 80% van het aantal Nederlandse melkveehouders weidegang toepassen, anders wordt het verplicht. Het werkelijke aantal schijnt er nu, ondanks de lege weiden, niet ver onder te liggen. Deels zal dat komen doordat de meesten hun vee pas naar buiten doen na de eerste snee, het malse voorjaarsgras voor in de kuil. Deels ook doordat het minimum voor weidemelk ligt op 120 dagen per jaar 6 uur. Dat komt neer op slechts een twaalfde deel van de totale tijd. En da’s niks veul. Dus ik zou de koên mer lekker n’r bute doên, a‘k joe was. He’n ze schik van.