De 25 mooiste woorden, degene
die écht niet mogen verdwijnen (of nodig weer uit het vergeetboek moeten worden
gehaald), verdienen bijzondere aandacht. Tussen haakjes de categorie (zie deel
1 van deze reeks), het Rode-Lijstnummer en de verdwijningsoorzaak.
☼ Aterling (a-2-VA): iemand die we liever kwijt dan rijk zijn, en
terecht
☼ Bakvis (b-2-?): hoe noem je een puber van het vrouwelijk
geslacht? "meisje" is een genegenheidswoord dat steeds vaker minder geschikt is; hoog tijd een
oude benaming in ere te herstellen
☼ Eunjer (a-1-S?): benaming voor allerlei wezens – spoken en
boze geesten, maar ook tovenaars – die in het hedendaagse Westen naar het rijk
der fabelen worden verwezen – vaak ten onrechte, zoals Schaduw van de werkelijkheid aantoont
☼ Feniksmaagd (a-0-?): een zeldzaam woord voor een zeldzaam
verschijnsel dat in de laatste decennia wel uiterst zeldzaam is geworden, wat
verklaart dat ik nog altijd vrijgezel ben
☼ Grafbruiloft
(d-1-?): sommige uitvaarten hebben
door hun overdadigheid meer weg van een bruiloft dan van een begrafenis
☼ Keerweer (d-1-?): tja, hier moet je omkeren, weinig keus.
Steegje, blinde zijstraat of plattelandsweg, dat doet er niet toe. Gelukkig
staat er een bordje bij
☼ Maagdenzwier (a-0-z): een woord dat onverwacht verdwenen is met
het verschijnsel dat ermee werd aangeduid; want sinds de meisjes niet zo lang
maagd meer zijn (herstel – ze zijn het nog wel, maar meisjes zijn er bijna niet
meer) en ze vrijwel geen zwierige kleding meer dragen zijn ze ook hun sierlijke
gang en houding kwijtgeraakt
☼ Middagmalen (c-2-VL): zonder twijfel te verkiezen boven zowel
"het middagmaal gebruiken" als "lunchen"
☼ Minnekozen (a-1-F?): een lieve gewoonte uit vroeger tijd: het
uitwisselen van liefdesbriefjes; maar minnekozen kan ongetwijfeld ook op tal
van andere wijzen
☼ Onthokkebanden (a-0-?): een fraaie metafoor; pak het beeld:
oogsttijd – het met de zicht gemaaide graan, gebonden in schoven, bijeengezet
in hokken waaromheen weer een band zit zodat de schoven een paar dagen kunnen
drogen; dan wordt de hokkenband losgemaakt en wordt de rijke oogst op de wagen
geladen en naar de korenberg gereden.
☼ Ontuig (b-2-?): zo'n heerlijk breed scheldwoord voor alles
wat niet deugt
☼ Paardengeld (e-2-F): één van de goede dingen uit het verleden die
weer in ere zouden moeten worden hersteld, zoals ik eerder betoogde
☼ Pantoffelregiment
(d-1-?): schering en inslag in het
moderne huishouden. De vrouw heeft de broek aan; en de man… ook eentje voor het
gemak, maar zijn pantoffels spreken duidelijke taal
☼ Ravenkok (e-1-F): de man met wie Anders Breivik nodig moet kennismaken.
Want voor een dermate arrogante massamoordenaar is de elektrische stoel
werkelijk te goed
☼ Rinkelrooier (a-1-?): ooit iemand die 'rooide' (danste) op de maat
van 'rinkels' (castagnetten), van daaruit meer algemeen voor "losbol"
☼ Schendekeuken
(d-1-?): van sommige mensen zou je
zeggen dat ze een lintworm hebben, maar aangezien die dieren vrijwel
uitgestorven zijn blijft er weinig anders over dan de vaststelling dat de
betreffende persoon de kok oneer aandoet
☼ Slampampen (b-2-?): de voornaamste bezigheid van slampampers,
niksnutten
☼ Taalwoestheid
(c-0-z): barbarismen maken een taal
wanordelijk
☼ Vettewariër (a-1-F): een juweeltje van een woord voor een
verdwenen ambacht. Jawel, ook vroeger had je specialisten, zoals handelaars in
kaarsen en olie
☼ Voorspook (d-1-?): een zeldzaam, geheimzinnig verschijnsel – op
de Veluwe "veurschiensel" genoemd – dat wij, verlichte, door de
natuurwetenschap verblinde westerlingen, niet meer kunnen waarnemen, ons ten
nadele
☼ Watjekouw (a-2-?): het woord is even krachtig als de opstopper
zelf
☼ Wildzang (a-?-3): misschien wel het mooiste woord van allemaal.
Oorspronkelijk "wildvang": jachtvogel (denk aan de valkenjacht) die
pas als volwassen vogel afgericht wordt (en dus nooit helemaal zijn wilde aard
kwijtraakt)
☼ Zenuwinrichting
(c-2-VL): een instelling waar je in
therapie kunt voor zenuwaandoeningen en wat dies meer zij
☼ Zwijnjak (a/g-1-z): nog een graadje erger dan een liederzak
Geen opmerkingen:
Een reactie posten