De hemel

Met een kritisch verstand

heb je danig het land

aan alles wat je slechts moet geloven.

Je zegt in je spot:

"Daarboven woont God;

maar de aarde is rond, dus wat is boven?"

Zo zong Hodos in de jaren tachtig. Het antwoord op de kritische vraag wordt niet gegeven, maar is in werkelijkheid heel eenvoudig: Overal. Immers, nergens op aarde hang je op de kop, overal rond de aarde bevinden de wolken of de sterren zich boven je hoofd. De hemel is dus overal, en daarmee God ook, want Die woont zoals bekend in de hemel.

Maar wat is de hemel? Klassiek worden drie 'niveaus' onderscheiden:

1.     de wolkenhemel, de dampkring;

2.     de sterrenhemel, het heelal;

3.     de engelenhemel, de woonplaats van God.

De eerste twee zijn helder, maar hoe zit het met de laatste? Waar bevindt zich die? Voorbij de uiterste grenzen van het heelal, op een onnoemelijk aantal lichtjaren afstand? Hoe is het dan mogelijk dat engelen geregeld op aarde verschijnen, en dat God volgens de klassieke theologie alomtegenwoordig is, dus overal aanwezig? Volgens mij – en andere, grotere denkers – moet de hemel niet worden gezocht buiten de grenzen van het ons bekende heelal, maar in een hogere dimensie die onze drie-dimensionale werkelijkheid omvat zoals een drie-dimensionale ruimte een twee-dimensionale film kan omvatten. Een wezen uit de, zeg, vierde dimensie kan in onze wereld 'binnenstappen' zoals een wezen als u en ik kan 'binnenstappen' in een plat vlak. Voor de waarnemer uit de lagere dimensie verschijnt het hogere wezen uit het niets en verdwijnt weer in het niets, onzichtbaar. Dit verklaart de verhalen over engelenverschijningen, bijvoorbeeld in de Bijbel. Zoals de engel die aan Gideon verscheen en in een offervlam verdween; of het engelenleger rond Dothan, dat voor Elisja zichtbaar was maar voor de vijand en aanvankelijk voor Elisja's knecht niet.

Maar hoe kan het dan dat God zoals gezegd alomtegenwoordig is en de engelen niet? Misschien doordat God een ander soort Wezen is dan de engelen, misschien doordat Hij zich in andere (meer?) dimensies beweegt. Hierover kunnen we slechts speculeren.

En hoe zit het dan met het verhaal dat gelovigen die sterven naar de hemel gaan? Hier moet ik allereerst opmerken dat alles wat ik in dit artikel schrijf mijn beste inzichten en verbeeldingen zijn aan de hand van de vrij schaarse bijbelse gegevens en de huidige natuurkundige kennis. Welnu, als "iemand sterft", dan sterft slechts zijn lichaam; zijn geest of ziel verhuist naar een hogere dimensie – dat is wat wij in dit verband "hemel" of "hel" noemen.

Maar eens komt de grote dag van het einde van de wereld. Dan worden volgens de Bijbel de graven geopend en de doden opgewekt; onvoorstelbaar, maar hoe het dan ook zal gaan, de zielen krijgen weer een lichaam, en nu onsterfelijk. Tegelijkertijd wordt de aarde als het ware schoongeveegd en worden er een nieuwe aarde en hemelen geschapen. Dan wordt het werkelijk groots: de derde hemel, waar God en de engelen wonen, hoeft uiteraard niet herschapen te worden, maar verenigt zich met de aarde (met een gezuiverde dampkring), in dezelfde dimensie. Het onderscheid tussen de zichtbare en de onzichtbare wereld wordt opgeheven! Dat zou nog gevaarlijk worden als niet ook het duistere, vijandige deel van de geestelijke wereld, Satan met zijn demonen, wordt verbannen naar de hel.

De vernieuwde aarde wordt dan een paradijselijke wereld waarin wolf en schaap, leeuw en gazelle vredig samenleven, waar niemand meer wordt gekweld door hitte of vrieskou, waar je mango's mag eten zoveel je wil. Geen terroristen meer, geen ziekte, geen verdriet. Lijkt je dat wat? Voor wie is dit geen prettig vooruitzicht? Nou, voor zeelui, want "de zee was er niet meer", voorzag de apostel Jochanan. Of voor liefhebbers van hardrock; of voor stadshaters zoals ik, wat straten van goud lijken me nauwelijks beter uit te houden dan straten van asfalt of beton, en vermoedelijk krijg ik dan toch een huisje in de stad en moet ik een eind lopen om in de prachtige nieuwe natuur te komen. Eigenlijk zijn er voor iedereen wel minpunten. Behalve voor mensen die van God houden, want Die zal het stralende, allesbeheersende middelpunt vormen. Voor mensen die niet van God houden zal het op de nieuwe aarde zodoende niet om uit te houden zijn.

Maar de andere optie, de hel, zal nog minder uit te houden zijn, en zal even oneindig lang duren. (Het lijkt me niet verstandig om erop te gokken dat "dit alles niet bestaat" – het risico is gewoonweg te groot.*) Daarom blijft er eigenlijk maar één verstandige keuzemogelijkheid over: zorg dat je wat 'heb' met Jesjoea, met God, dat het een prettig vooruitzicht wordt om een eeuwigheid lang met Hem samen te zijn; zoals het huwelijk voor een verloofd stel over het algemeen bepaald geen onprettig vooruitzicht is. Kortom, hemels.

* risico = kans x effect; zelfs al zou de kans dat wat de Bijbel vertelt waar is klein zijn, dan nog is het effect zo oneindig groot dat de uitkomst van de vermenigvuldiging, het risico, te groot is om te worden genegeerd